Çocuklarda Göğüs Ağrısı Neden Olur

Çocuklarda Göğüs Ağrısı Neden Olur

 Çocuklarda göğüs ağrısı tedavisi

Çocuklarda tekrarlayan ve açıklaması zor olan göğüs ağrıları oldukça sık rastlanan bir durumdur. Göğüs ağrıları baş ve karın ağrıları dışında en sık görülen ağrılardan'dır. Çocuklardaki göğüs ağrıları, genelde herhangi bir nedene bağlı olmadan da rastlanırken, kronik olarak devam eden ağrılar olarak görülebilir ve doktora baş vurma süreci uzar ise nedeninin bulunması zorlaşabilir. Erişkinlerde göğüs ağrıları genelde kalp rahatsızlıklarına bağlı oluşurken, çocuklarda göğüs ağrıları nadir olarak kalp hastalıklarına bağlı gelişebilir. Fakat, çocuklarda rastlanan göğüs ağrılarında aileler, kalp hastalıklarından şüphelendikleri için doktora baş vururlar.

Çocuklarda göğüs ağrılarının nedenleri, göğüs duvarını tamamlayan deri, kas ve iskelet sistemleri, solunum yolları, kardiyovasküler ve gastrointestinal sistemlere bağlı farklı nedenlerden ve psikojenik sebeplerden dolayıda göğüs ağrıları meydana gelebilir. Göğüs ağrıları genelde kardiyovasküler sisteme bağlı ve ya buna bağlı olmayan, tıpta kutanöz ve visseral ağrılar olarak iki ayrı gurupta incelenir.

Deriye bağlı (kutanöz) ağrılar, derinin ağrı liflerinden zengin olmasından dolayı belli bir bölgede hissedilen keskin ve yanıcı his oluşturan ağrılardır. Organlara bağlı olan (visseral) ağrılar, organların ağrısal uyarımının deriye oranla daha az hissedilmesi nedeni ile ağrının bölgesi tam olarak belli olmayan, baskı hissi veren künt ağrılardır. Miyokarda (kalp kasına) bağlı ağrılar, egzersiz sırasında ve ya soğuklarda üşütme ile ortaya çıkan ve dinlenme ile geçen ağrılardır. Belli bir hareket ile hissedilen ağrılar, kas iskelet sistemine bağlı olabilir. Vücut ile ilgili, bedensel hissedilen ağrılar psikojenik (ruhsal durumlara bağlı) ağrılar olarak ortaya çıkabilir.

Göğüs duvarına bağlı göğüs ağrıları  

Yumuşak dokuların, herhangi bir travma sonucu zedelenmeleri ve kosta kırıkları, kasların gerilmelerin den dolayıda göğüs ağrıları gelişebilir. Son yıllarda, çocukların ve gençlerin sporla daha fazla ilgilenmeleri nedeni ile kas gerilmeleri, kas spazmı ve stres kırıklarının neden olduğu göğüs ağrılarına rastlanmaktadır. Halter çalışanlarda ve jimnastik ile ilgilenenlerde daha çok stres kırıklarına bağlı göğüs ağrıları görülmektedir. Bazı enfeksiyonlarda göğüs ağrılarına neden olur.

Tietze sendromu (kaburgadaki iltihaplanma) sonucu göğüs ağrıları, kalp krizi ile karışabilen tietze sendromu göğüs kafesine alınan bir darbe ya da basınç nedeni ile ortaya çıkabilir. Kız çocuklarında adet döneminde meme dokusunda oluşan değişikliklerden ve erkek çocuklarında ergenlik döneminde jinekomasti (göğsün çok fazla büyümesinden) dolayıda göğüs ağrıları oluşabilir.

Akciğer rahatsızlıklarına bağlı göğüs ağrıları 

Akciğer zarının primer enfeksiyonlarında ve zatürre ile birlikte jüvenil romatoid artrit kollajen doku hastalıklarında, seröz zarlarının tutulmaları, ailevi anjionörotik ödem, orak hücreli anemi, astım hastalığında egzersiz sırasında oluşan göğüs ağrıları, ailevi akdeniz ateşi (fmf) hastalığında nöbetler esnasında oluşan göğüs ağrıları olarak meydana çıkabilir.

Gastrointestinal sisteme bağlı göğüs ağrıları 

Gastrointestinal sistemin yapısal ve ya işlevsel bozukluğuna bağlı göğüs ağrıları gelişebilir. Derinden gelen ve yeri tam olarak belli olmayan ağrılar olarak kendini belli ederken, mide çukurunda ve göğüs kafesi kemiğinin arkasında hissedilen ağrılardır. Karın içi basınç artışından sonra hissedilen yanma hissi şeklindeki ağrılar genelde özöfagial hastalıklardan reflü, mide ülseri, gastrit ve yemek borusu iltihabı gibi rahatsızlıklardan kaynaklanan ağrılar olurken, yemek yeme ile başlayan kramp şeklindeki ağrılar ise bağırsağın motolizasyon bozukluklarından meydana gelebilir. Omuza doğru yayılan ağrılardan splenik fleksura sendromu sorumlu olabilir.

Pisikojenik nedenlere bağlı göğüs ağrıları 

Psikojenik nedenler göğüs ağrılarının oluşumunda oldukça önemli yeri bulunmaktadır. Pisikojenik nedenlerden biri olan hiperventilasyon sendromu (aşırı nefes alma), 1871 yılında tanımlanan bu sendromda göğüs ağrısı genelde yüzde elli ve ya yüzde yüz oranında görülmektedir. Karbondioksit basıncının düşmesi hücre içinde ve dışında alkaloza, hücre içi kalsiyumun artmasına neden olur ve göğüs ağrısına sebebiyet verir. Hiperventilasyon fazla hava yutma sonucu, fazla havalanan akciğerlerin basısı, Fazla kullanım ve hücre içi alkaloza bağlı iskelet kaslarında spazmlar, artmış sinir aktivitesi, kuvvetli kalp atımları, katekolamin kardiyomiyopatisi ve koroner arterlerde büzülme gibi nedenlerden göğüs ağrısı meydana gelir.

Konversiyon ve somatizasyon, hiperventilasyon sendromu ile birlikte pisikojenik nedenlerden ilk üç sırayı oluşturmaktadır. Bu duruma büyük çocuklarda ve kızlarda daha fazla rastlanmaktadır. Bunların yanı sıra, deprasyonunda göğüs ağrısına sebep olduğu hakkında veriler vardır. Ayrıca, anksiyete göğüs ağrısı yapabileceği gibi, göğüs ağrısıda anksiyeteye neden olabilir.

 Kardiyovasküler sisteme bağlı göğüs ağrıları 

Kardiyovasküler sisteme bağlı göğüs ağrıları, çocukluk dönemi göğüs ağrıları nedenleri arasında çok fazla görülmemeleri ne rağmen, önemlilik bakımından ilk sırada yer alırlar. Perikardit (kalp dış zarı iltihabı), miyokart enfarktüsü (kalp krizi) gibi edinsel kalp hastalıklarında, doğumsal kalp hastalıklarına oranla göğüs ağrısı daha fazla hissedilir. Göğüs ağrısına neden olan kalp sorunları, koroner arter hastalığı, mitral kapak prolapsusu, aort darlığı, hipertrofik kardiyomiyopati, ritim bozuklukları ve benzeri kalp rahatsızlıkları çocuklarda göğüs ağrısına neden olabilir.

Çocuklarda göğüs ağrılarının nedene bağlı belirtileri 

Göğüs ağrısı başladıktan 24- 48 saat içinde acile gitmeye neden olan göğüs ağrıları genellikle organik kökenli olabileceği gibi inflamasyon (iltihaplanma) bulguları ağrıya eşlik eder. Göğüs ağrılarının ortalama % 35'i kas iskelet sisteminden kaynaklanırken, genelde spor ya da travma nedeni ile hareket etme esnasında meydana çıkan ağrıların öyküleri genelde kısadır. Solunum sisteminden kaynaklanan ağrılar, göğüs ağrılarının % 10'unu oluştururken, fizik inceleme bulguları ağrıya eşlik eder öyküleri çok uzun değildir.

Kardiyak kökenli göğüs ağrılarına, genellikle bayılma ve kalpte çarpıntı eşlik ederken, efor sırasında artan ağrılardır. Fizik muayenede hastalığın varlığına bağlı bulgular saptanırken, elektrokardiyografi ve telekardiyografi tetkikinde hastalığın teşhisi konulabilir. Göğüs ağrısının % 5'i kardiyak nedenlerden oluşmaktadır. Bu gibi ağrılar çocuk kardiyolojisi tarafından değerlendirilir. Okul çağındaki çocuklarda sınav stresleri, okul başarıları, aldıkları eğitimin derecesi ve gelecek kaygıları göğüs ağrısı nedenleri arasındadır. Ataklar şeklinde ortaya çıkan göğüs ağrıları akdeniz ateşi (fmf) hastalığından kaynaklanırken, egzersiz ile ateşlenen ağrıların nedeni astım hastalığı olabilir.

Çocuklarda göğüs ağrılarının tanısı

Göğüs ağrısı çeken çocukların öncelikle bir an önce doktora götürülmesi gereklidir. Göğüs ağrısı olan çocuklarda doktor muayenesinde öncelikle, çocuğun şikayetleri dinlenir ve ağrının başlangıç zamanı, ağrının bölgesi ve nasıl dağıldığı, nasıl geçtiği, ağrının hangi sıklıkta girdiği ve ne kadar devam ettiği, ağrının meydana gelmesinde herhangi bir etkenin olup olmadığı, ağrıya eşlik eden şikayetler, ağrı için daha önce herhangi bir tedavinin uygulanıp uygulanmadığı, okul ve ya işteki başarının etkileyip etkilemediği, sigara, ilaç, içki, uyuşturucu gibi alışkanlıkların varlığı, sinir sistemine bağlı yakınmaların olup olmadığı, ailede ve ya yakın akrabalarda aynı yakınmanın olup olmadığı, ani ölümlerin, duygusal baskının, kalp hastalıklarının ve hırpalayıcı öykülerin olup olmadığını hasta açık ve net şekilde anlatmalı ve doktor da iyi bir şekilde dinlemelidir.

Bunlardan sonra iyi bir fizik muayenede, yara gibi travma izleri, kaburga birleşim yerlerinin elle derin muayenesi, meme başlarının, göğüs derisi ve kaslarının, solunum yollarının ve kardiyovasküler sisteminin dinleme sonucu verdiği bulgular, dinleme sırasında patolojik sesleri arttıran ve azaltan durumlar, ellerde titreme, tik ve seğirme benzeri anksiyete bulguların varlığı göğüs ağrısının nedeninin tanısını koymada yardımcı olabilir.

Çocuklarda göğüs ağrılarının tedavisi  

Göğüs ağrısının kalp hastalığından kaynaklandığını düşünen aileye öncelikle bu konu hakkında bilgi verilip aile sakinleştirilir. Göğüs ağrısı olan çocuğun gereken durumlarda takip edilmesi gerektiği gibi, nedene yönelik tedavi uygulanır. Kardiyak kökenli ağrılarda hastanın çocuk kardiyolojisi tarafından takip edilmesi gerekmektedir. Nedeni saptanamayan idiopatik (ağrının oluşumunda nedenin olmadığı) kabul edilen göğüs ağrılarının takip sürecinde herhangi bir tedavi uygulanmayan çocuklarda zamanla ağrının sıklığı azalabilir ve bu ağrılar önemsizdir.