Retina Dekolmanı Neden Olur
Retina dekolmanı nedenleri ve tedavisi
Retina gözün iç ve arka bölümünü kaplayarak, gözün optik ortamlarında başlayan görme işlevini kendisinde gerçekleştiren ve görüntü uyaranlarını görme siniri aracılığı ile beyne ileten tabakadır (ağ tabaka).Retina dekolmanı, retinanın en dış katı olan retina pigment epiteli (RPE) ile fotoreseptör (ışığa hassas) katları arasında sıvı birikerek, nörosensoryel retinanın yani sinir-duyu katmanının retina pigment epitelinden ayrılmasıdır. Ayrılmış retina bölgesinde görme fonksiyonunun kaybı, tam görme kaybına kadar ilerleyebilir.
Retina dekolmanı genellikle yüksek derece miyoplu hastalarda görülür. Retina dekolmanı orta yaş ve üzerinde daha fazla görülmekle birlikte her yaş grubunda görülebilir. Retina dekolmanı acil olarak tedavi edilmez ise kısmi ya da tam görme kaybına yol açabilir.
Retina dekolmanı belirtileri
Retina dekolmanı meydana gelen hastaların genelinde ilk başlarda ışık çarpmaları, oval-yuvarlak şekiller ve örümcek ağı şeklinde görüntüler görme, siyah ve kırmızı renklerde yağan noktalar şeklinde görünümler ve dekole yani ayrılmış retina bölgesine uyan görme alanı kaybı gibi belirtiler görülür. Dekolmanın yerine, tipine süresine göre belirtilerin şiddeti değişebilir.Retina dekolmanı tipleri
Retina dekolmanı genel olarak 3 farklı tipte değerlendirilir. Bunlar regmatojen (yırtıklı) retina dekolmanı, traksiyonel (çekintili) retina dekolmanı, eksudatif (seröz) retina dekolmanı gibi tiplerdir.Regmatojen (yırtıklı) retina dekolmanı : En sık görülen retina dekolmanıdır. Işık çakması ve uçuşan cisimler gören hastalarda oluşan retina dekolmanlarında yaklaşık % 15'inde retina yırtığı bulunmaktadır ve bu tip sorunlara neden olan gözlerde oluşan retina yırtıklarının retina dekolmanına neden olma oranı % 33 veya % 55'tir. Bu hastaların % 40'ında hiç bir belirti olmayabileceği gibi, dekolmana bağlı görme alanı kaybı ile kendini gösterir.
Traksiyonel (çekintili) retina dekolmanı : Retina yüzeyindeki veya göz içindeki zarlar tarafından retinanın çekilmesi sonucu oluşur. Retina yırtığı olmamakla beraber, çekinti artar ise yırtıklı dekolman gelişebilir. Dekole retina hareketsizdir ve bazen ve bazı hastalarda uzak çevreye kadar yayılabilir. Bu tip retina dekolmanının en sık nedenleri diyabetik retinopati, proliferatif vitreoretinopati, delici göz yaralanmaları, prematüre retinopatisidir.
Eksudadif (seröz) retina dekolmanı : Enflamatuar veya tümöral bir retina veya damarsal hastalık sonucunda retina pigment epitelinin hasarına ve kan-retina bariyerlerinin bozulmasına bağlı olarak retina altı alana sıvı birikmesi nedeni ile retinanın ayrılması durumudur. Bu tip retina dekolmanına genellikle harada hastalığı, arka sklerit, kollagen-damarsal hastalıklar, sempatik oftalmi, ciddi derecedeki yüksek tansiyon, gebelik, malign melanom, koroid hemenjiomu ve sıçrama yapan tümörler nedeni ile oluşur. Bu hastalarda vitritis var ise uçuşan cisimler görülebilir.
Retina dekolmanı teşhisi
Retina hastalıkları teşhisinde göz doktoru öncelikle hastanın şikayetlerini ve hastanın öyküsünü alır. Muayenede, hastanın daha önce retina sorunları yaşayıp yaşamadığı hastaya sorulur. Daha sonra bazı özel aletler ile göz muayenesi yapılır. Ayrıca retinanın tam olarak görüntülenmesi için indirekt oftalmoskop ve biyomikroskop gibi teşhis yöntemleri kullanılır.Retina dekolmanı tedavisi
Regmatojen (yırtıklı) retina dekolmanı tedavisi : Regmatojen retina dekolmanlarında genellikle cerrahi tedaviler uygulanır. Bu cerrahi yöntemler gözün dışından kalıcı veya geçici bir materyalle sklereya bası, lazer, kriyo ya da diyatermi kullanılarak yırtığın kapatılması işlemi, göz içi tamponad ve vitrektomi işlemleridir.Traksiyonel (çekintili) retina dekolmanı tedavisi : Traksiyonel retina dekolmanı tedavisi de cerrahi tedavidir. Vitrektomi ve membranektomi, göz içi tamponadlar (hava, silikon yağı ve genleşebilen gazlar gibi) sklera basısı ve endolazer uygulaması gibi tedavi yöntemleri uygulanmaktadır.
Eksudadif (seröz) retina dekolmanı tedavisi : Eksudadif retina dekolmanı tedavisinde nedene yönelik tedaviler uygulanır. Kortikosteroid ve radyasyon tedavisi, lazer ve kriyoterapi tedavisi gibi tedavi yöntemleri uygulanır.
Retina dekolmanı ameliyatlarında başarı oranı nedir?
Regmatojen (yırtıklı) retina dekolmanı tedavisinin başarı oranı % 90 civarındadır. Fakat bu hastaların % 35-60'ında iyi bir görme olanağı sağlanabilmektedir. Ameliyat sonrası görsel sonucu olumsuz etkileyen en önemli faktör, arka kutup olarak bilinen ve merkezde bulunan sarı nokta bölgesinde dekole oluşmasıdır.Arka kutup dekolmanının süresi, yüksekliği, retinanın genişliği, hastanın yaşı, daha öncesinde göz yaralanması oluşmuş olması ya da katarakt ameliyatı geçirmiş olması bu ameliyatın başarı oranını etkilemektedir.
Traksiyonel retina dekolmanı cerrahisinin başarı oranı daha düşük ve bu ameliyatın başarı oranını etkileyen faktörler daha karmaşıktır.
Eksudadif retina dekolmanı ameliyatlarında başarı oranı ise nedene, erken ve doğru tanı ile doğru tedaviye bağlıdır.