Seboreik Dermatit Nedir? Belirtileri Ve Tedavisi (Yağlı Egzama)
Seboreik dermatit (yağlı egzama) nedenleri
Seboreik dermatit ya da yağlı egzama, ilk kez 1887 yılında Paul Gerson Unna tarafından tanımlanan, genellikle sebase gland denilen yağlı hücrelerin yoğun olduğu vücut bölgesini tutan kronik tekrarlayıcı, eritemli, infiltre, yağlı sarımsı skuamlar ile karakterize, yüzeyel inflamatuar, kendiliğinden azalma ve alevlenme gösteren bir cilt hastalığıdır. Seboreik dermatit kesinlikle bulaşıcı değildir. Hastalığın en büyük özelliği sebase gland denilen yağlı hücrenin çok daha yoğun olduğu saçlı deri, yüzün T bölgesi, sırt bölgesinin üst kısmı, göğüs bölgesinin ön kısmı, kulak içi ve kulak arkası gibi bölgelerde yerleşim gösteren bir hastalıktır.Seboreik dermatit nedeni belli olmayan enflamatuar ve kaşıntılı bir hastalıktır. Toplumda görülme sıklığı % 1 ve 3 civarıdır. Seboreik dermatit genellikle ergenlik (adolesan) dönemlerinde ve postadolesan dönemlerinde (20-50 yaşları arasında) meydana çıkar ve uzun yıllar artma, azalma şeklinde devam eder. Erkeklerde kadınlara oranla daha fazla görülür. Hastalığın klinik özeliği hastanın yaşına, hastalığın yerleşim bölgelerine göre, hastalığın alevlenme dönemlerine göre değişkendir. Seboreik dermatit hastalığının yayılma özelliği yoktur.
Seboreik dermatit (yağlı egzama) nedenleri
Seboreik dermatit'in nedeni tam olarak bilinemediği gibi, bir çok faktörün rol aldığı multifaktöriyel bir hastalıktır. Bu faktörler, androjenler, yorgunluk, stres, depresyon, mikroanjiopatik olabilen vasküler bozukluklar, basınç değişiklikleri, mevsim değişiklikleri, giyim, beslenme şekli, besin alerjisi, bağışıklık sisteminin vücutta oluşan antijenlere karşı oluşturduğu anormal durumlar, kadınlarda cinsel üreme kapasitesinin azalarak tamamen ortadan kalktığı hormonal değişiklikler, erkeklerde ise üreme kapasitesinin düşüş gösterdiği 45 -60 yaş dönemi gibi (klimakterik) değişimler gibi faktörler, pityrosporum ovale mantarı ve başka nedenler ile alınan bazı ilaçlar seboreik dermatit hastalığı risk faktörleri olarak bilinmektedir.Seboreik dermatit (yağlı egzama) belirtileri
Seboreik dermatit, yerleşim alanlarında kırmızı, üzerinde yağlı ve sarımsı kepeklenmeler ile seyreden bir cilt hastalığıdır. Saç derisinde yerleşim gösteren seboreik dermatit genellikle kepeklenme ile karıştırılır. Fakat, saç derisinde kepek daha ince, küçük ve beyazımsı küçük kabuklanmalar şeklindedir. Oysa seboreik dermatit, saçlı deriye yerleştiği zaman daha büyük geniş alanlarda ve daha sarımsı kabuklar ile kendini gösterir. Seboreik dermatit hastalığının alevlenme dönemlerinde genellikle yanmalı kaşıntı eşilik eder.Ayrıca, kulak arkası, koltuk altı, genital bölge gibi katlantı bölgelere yerleşim gösteren seboreik dermatit'de bu bölgeler nemli olduğu için, kepeklenme görülmez. Bu bölgelerde genellikle fissür denilen geçmeyen ve çatlayan yaralar şeklinde oluşur. Seboreik dermatit'in klinik görüntüsü diğer egzama hastalıklarına benzediği gibi, cildiye (dermatoloji) uzmanlarının yapacağı muayene sırasında yaş dönemleri ve yerleşim bölgeleri nedeni ile diğer egzama hastalıklarından çok daha kolay ayırt edilebilir.
Seboreik dermatit (yağlı egzama) tedavisi
Seboreik dermatit'e neden olan faktör pityrosporum ovale denilen mantar olduğu için, uygulanan tedavilerde kullanılan tüm prensip bu mantar etkinliğinin sayısını azaltmaya yöneliktir. Seboreik dermatit tedavisinde, içerisinde antifungal denilen mantarlara karşı kullanılan şampuanlar, kremler, losyonlar ve haplar kullanılır. Tedavinin genel amacı hastalığın alevlenme dönemlerinin ve hastalığın azaldığı dönemlerin kontrol altında tutmaya yöneliktir. Seboreik dermatit uzun ve kontrollü tedavi edilmesi gereken bir cilt hastalığıdır. Seberoik dermatit hormonal bozukluklar nedeni ile alevlenme gösterdiğinde steroid tedavisi gerekebilir.Seboroik dermatit; oldukça kolay bir şekilde tedavi edilebilen ve çok yaygın bir şekilde görülen bir cilt hastalığıdır. Bu hastalık ile kulak ve göğüs ortasında, saçlı deri ve göz kapaklarında kırmızı renkli ve kaşıntılı bir döküntü oluşur. Aynı zamanda kasıklar, göğüs altı ve göbek çukurunda da görülebilir.
Seboreik dermatit en sık kimlerde görülür? Bu hastalık 3 yaş grubu çocuklarda oldukça sık görülmektedir. Bebeklerin kafasında konak şeklinde gelişir. Ayrıca orta yaş ve ileri yaş grubunda da oldukça fazla görülen bir hastalıktır. Seboreik dermatit diğer hastalıklar ile karıştırılabilen bir hastalıktır. Bu hastalık her yaş grubunda görülen ve tedavisi yapıldıktan sonra tekrar nüksetme özelliğine sahiptir. Daha çok cilt yapısı yağlı olan kişilerde ortaya çıkmaktadır. Akne ve sedef hastalığı ile bir arada görülme olasılığı yüksektir. Ayrıca mantar türü mikro organizmaların bu hastalığı tetiklediği düşünülmektedir.
Seboreik dermatit başka hastalıklar ile bir arada görülebilir mi?
has2Genellikle Parkinson hastalığı ile bir arada görülme olasılığı yüksektir. Ayrıca hastanede yatmak zorunda kalan hastalarda ve bağışıklık sistemi zayıf olan kişilerde de sıklıkla görülmektedir.
Seboreik dermatit ne kadar süre ile devam eden bir hastalıktır?
Bu hastalığın kendiliğinden iyileşip tekrar ortaya çıkma gibi bir özelliği vardır. Ancak düzenli bir tedavi uygulanarak iyileşme sağlanması mümkündür.
Hastalığın tedavisi mümkün müdür?
Bu hastalıktan kişileri koruyan ve tam anlamı ile iyileşme sağlayan bir tedavi şekli yoktur. Belli aralıklar ile tekrarlayabilen bir hastalıktır. Ancak hastalık iyi bir müdahale ile kontrol altında tutulabilir. Saçlı deride oluşan kepeklenme sorunu hastalığın en bilindik belirtisidir. Kepeklenme oluştuktan sonra kızarıklık ve kepeklenmede artış görülebilir. Kronik gelişen olgularda kepeklenmeye eşlik eden saç dökülme sorunları görülebilir. Ancak dökülme sorunları tedavi ile geri dönüşümü mümkün olan bir sorundur. Birçok kişide hastalığın teşhisi için kan, idrar ve alerji tetkiklerine gerek duyulmaz. Bir grup hastada ise deri biyopsisine ihtiyaç duyulabilir.
Bu hastalık nasıl tedavi edilir?
Seboreik dermatit hastalığı bazı durumlarda hiçbir müdahale gerektirmeden kendiliğinden iyileşebilen bir hastalıktır. Ayrıca düzenli bir tedavi metodu ile kontrol altına almak mümkündür. Hastalık yoğun stres, sinir sistemi merkezine bağlı gelişen hastalıklarda daha fazla görülebilir. Bu hastalığın bağışıklık sistemi zayıf olan kişilerde daha fazla görüldüğü düşünülmektedir.Hastalığı önlemenin ya da tamamen hastalıktan kurtulmanın imkânsız olduğu düşünülmektedir. Hastalık belli aralıklar ile tekrarlar ve devamlı tedavinin sürdürülmesi ile hastalığa karşı başarı sağlanabilir.
Doğru ve dengeli beslenme, düzenli uyku, spor aktiviteleri hastalığa karşı koruyucu olarak bilinmektedir. Fazla yağ çözücü özelliği olan maddeler sodium laurly sulfate ve sodium lauret ether sulfate barındıran temizleyiciler cilt yapısının nem ve yağ seviyesini bozar ve ciltte aşırı yağlanmaya yol açabilir. Bu tür yağlanma problemleri karşısında seboreik dermatit oluşum gösterebilir.