PROTEİN NEDİR? YAPISI VE SINIFLANDIRILMASI KISACA

Tags

Protein; canlı hücrelerin temel maddesini meydana getiren, genel olarak karbon, kükürt ve oksijen elementleri bulunan amino asit bileşiminden oluşmuş karmaşık yapıya sahip doğal maddedir.
Proteinler hücre içerisinde çok fazla miktarda bulunurlar ve hücrenin tek başına ağırlığının yarısını proteinler oluştururlar. Tamamında hidrojen, karbon, oksijen ve azot, çoğunda da kükürt bulunmaktadır. Bazı proteinlerin içerisinde ise bu öğelerin yanı sıra fosfor, demir, çinko ve bakır da bulunmaktadır. Proteinler genel olarak arı kristal olarak yalıtılmaktadırlar. Molekül ağırlıklar da fazlasıyla mevcuttur. Proteinlerin yapıtaşını sayıları yirmi olan amino asitler oluşturmaktadır.
Tükettiğimiz besinler içerisinde proteinler vücudumuza en gerekli en önemli maddelerin başında gelmektedirler. Vücudumuzun gelişmesini ve büyümesini sağlayan proteinler aynı zamanda hücrelerin çoğalma işlevini de yerine getirirler. Besin olarak en fazla yumurta, süt, balık, tavuk ve diğer kümes hayvanları, et ve baklagillerde bulunmaktadır. Bu nedenle vücudumuz için bu kadar gerekli olan besin maddesini karşılamak için sadece sebzelerle beslenmek yeterli değildir. Bu eksiklik belki hemen belli olmasa da ilerleyen süreç içinde mutlaka ortaya çıkacaktır.

Vücudumuz için bu kadar gerekli olan proteinlerin yapısına değinecek olursak,

Proteinin Yapısı

Proteinler yukarıda da kısaca anlatmaya çalıştığımız gibi amino asit olarak tanımlanan oksijen, hidrojen, oksijen, azot ve karbon atomlarının birleşiminden meydana gelen moleküllerin adeta bir tespih tanesi gibi yan yana dizilmesiyle oluşmuş olan proteinler dört temel yapıya ayrılmışlardır.
Bunlar,

    Sekonder yapı
    Primer yapı
    Kuanter yapı
    Tersiyer yapı

Proteinlerin sınıflandırılması

Proteinler basit ve bileşik proteinler olmak üzere iki temel gruba ayrılmaktadırlar.

Basit proteinler: Basit proteinler öğelerine ayrıldığı zaman amino asitlerin dışında inorganik ve organik kalıntıları içermeyen proteinlerdir. Genel olarak yapılarının yarısını karbon, %23 lük kısmını oksijen kalanını ise kükürt ve azot gibi maddeler oluşturmaktadır. Basit proteinlere örnek verecek olursak Albüminler, keratin, Protaminler, Globülinler olarak sıralanabilmektedir.

Bileşik proteinler: Bileşik olarak adlandırılan proteinler ise yapı elemanlarına ayrıldıklarında amino asitlerin dışında inorganik ve organik bileşenler içermektedirler. Bu şekilde ki proteinlere örnek verecek olursak hipodproteinler, metalloproteinler, glukoproteinler ve fosfoproteinler sayılabilir.