Hipermetrop Neden Olur ve Belirtileri Nelerdir

Hipermetrop belirtileri ve tedavisi 

Hipermetrop, kelime köken anlamı, yakını görememe olan bir göz kusurudur. Hipermetrop halk arasında uzağı çok iyi görme olarak bilinse de uzağı da az görme veya yakını görememe olarak tanımlanabilir. Hipermetrop gözün küçük olmasına ya da kırma gücünün daha az olmasına bağlı olarak bireyin net görememesi problemidir.

Hipermetropinin derecesi yüksek değil ise hasta gözlüksüz olarak uzağa görebilir. Fakat bozukluğun derecesi yüksek ise hem uzağı hemde yakını net göremez.

Halk arasında hipermetropi diye bilinen yakını görmeme problemi, 40 yaşın üzerindeki insanların bende hipermetropi var dedikleri durumdur. Bu tip hipermetropi aslında presbiyopi olarak tanımlanır. Yani belli bir yaştan sonra gözün, yakını görmek için uyum kapasitesinin azalmasıdır.

Hipermetrop (yakını görememe) nedenleri

Yakını görememenin iki türlü nedeni vardır. Birincisi hipermetrop, yani gözün ya çok küçük olması ya da kırma gücünün eksik olmasıdır. Tedavi ile kırma gücü arttırılır ise hastanın yakını görmesi sağlanır.

Yakını görememenin diğer bir nedeni ise gözün kırma gücü normal iken, yaşın ilerlemesi ile gözün yakını görebilmesi için uyum sağlama gücünün azalmış olmasıdır ve bu duruma presbiyopi denir.

Presbiyopi ve hipermetropi birbirlerine benzeyen göz rahatsızlıkları olduğu gibi nedenleri farklıdır. Hipermetropi bebeklerde, çocuklarda ve gençlerde de görülebilir iken, presbiyopi (yaşa bağlı yakını görememe) 35-40 yaşından sonra ortaya çıkar.

Hipermetropi bazende patolojik bir nedene bağlı gelişebilir. Örneğin, arka kutba bası yapan orbita tümörleri, retina dekolmanı, retinayı eleve eden göz içi tümörleri, kornea plana ve lensin travmatik dislokasyonu gibi göz küresindeki deformasyonlar nedeni ile de hipermetropi meydana gelebilir. Tedavisinde öncelikle sebebin iyi teşhis edilmesi ve sebebe göre tedavisi önemlidir.

Hipermetrop (yakını görememe) belirtileri

Düşük derece hipermetropisi olan insanların, yakın iş yaparken gözleri yorulur ve yakını net göremezler. Hipermetropi derecesi yüksek olan hastalar yakını da uzağı da net göremezler. Hipermetrop görüntünün retina arkasında toplanması nedeni ile bulanık görmeye neden olur. Bunun nedeni gözün ön ve arka boyunun kısa olması ya da korneanın veya göz merceğinin kırma kuvvetinin az olmasıdır.

Hipermetropun derecesi ve yaşın genç olmasına bağlı olarak bazı hastalar, bazen hem yakını hemde uzağı net görebilirler. Fakat bu durum hastaya yorgunluk ve ağrı verebilir. Toplumda % 10'dan fazla insan gözlük ya da başka bir yöntem ile tedavi edilmesi gereken hipermetroplu insanlar vardır. Aslında hipermetroplu bir insan ne yakını nede uzağı çaba sarf etmeden göremez.

Hipermetrop (yakını görememe) teşhisi 

Göz bozukluklarının tanısında iki temel yöntem uygulanmaktadır. Öncelikle iyi bir göz muayenesi sonra da retinoskopi işlemidir. Göz muayenesinde hastaya farklı büyüklükte E harfleri gösterilir ve harflerin hangi yöne baktığı sorulur. Diğer bir göz muayenesinde hasta çocuk ise çocuğa kuş, uçak gibi cisimlerin ne olduğu sorulur. Fakat çocuk bunları bilecek yaşta olmalıdır.

Retinoskopi teşhis yönteminde hastanın gözüne damla damlatılarak, gözdeki hipermetropiyi örtme yeteneği olan akomodasyon refleksi geçici olarak durdurulur ve gözdeki asıl refraksiyon tespit edilerek objektif değerlendirme yapılır. Retinoskopi ile erişkin ya da çocuk hastanın gözündeki bozukluğun derecesi ölçülür.

3 yaşından daha küçük çocuklarda daha farklı değerlendirme yöntemleri uygulanır. Bu çocukların göz muayenelerinde çocuğun oyuncağı takip edip etmediği, kendisine uzatılan bir nesneyi uzanıp uzanmadığı gibi görsel uyaranlara vereceği yanıtlar değerlendirilir.

Hipermetrop (yakını görememe) tedavisi 

Hipermetropinin en yaygın tedavisi gözlük kullanımıdır. Hipermetroplu hastaların gözlük camları, ışığın retinada odaklanmasını sağlayan ve gözün kırma kusurunu azaltan ince kenarlı ve dışbükey mercekler şeklindedir.

Hipermetrop tedavisinde aynı optik özelliklere sahip kontakt lenslerde kırma kusurunu düzeltmek için kullanılabilir. Ayrıca hipermetropi tedavisinde excimer lazer tedavisi de uygulanmaktadır.

Lazer tedavisi ile hipermetrop düzelir mi?

Lazer operasyonu ile hipermetropinin belli bir dereceye kadar (4 diyoptri) olan hipermetropi sorunu yeterince güvenli bir şekilde Lasık operasyonu ile düzeltilebilir. Bazı özel durumlarda 6 diyoptri (derece) olan hipermetrop sorununda da lazer tedavisi uygulanabilir.

Lazer tedavisi yapılacak hastanın 1 yıl içerisinde göz numarasının değişmemiş olması, gözlerde keratokonus ve benzeri bir hastalığı varlığı, diyabet ve romatizmal bir hastalığın varlığı gibi sorunların varlığı durumunda lazer tedavisi uygulanmaz.

Hipermetrop yaşa bağlı yakını görememe (presbiyopi) sorunu ise yaklaşık 25 farklı operasyon yöntemi uygulanabilmektedir. Bu tip hipermetropinin bu kadar fazla operasyon yöntemi olmasının nedeni ise bu problemin tam olarak çözümünün bulunamamasıdır.

Çocukların yakını göremediği nasıl anlaşılır?

Çocuğun yakın ile ilgili faaliyetlerde sakarlıkları çok fazla oluyor ise, televizyona bakarken gözlerini kısıyor ise, yakın bir şey ile çalışırken çocuğun gözlerinde içe ya da dışa doğru kayma görülüyor ise bu durumda çocuğun gözlerinde bir bozukluk olabileceği düşünülmelidir.

Bunların yanı sıra çocuğun bir gözü sağlam iken, diğer gözü hipermetrop, miyop ya da astigmat ise aile bu problemi anlayamaz. Bu nedenle çocukların özellikle 1-3 yaşından itibaren mutlaka bir göz hekimine götürülmesi ve muayene ettirilmesi gerekir.

Yaşın ilerlemesi ile yakını görememe neden olur?

Yaşlandıkça insanların gözlerinin otomatik olarak yapmış olduğu uyum mekanizması tembelleşmeye başlar. İnsanlar, uzağa bakarken ya da yakına bakarken arasında yaklaşık üç-dört diyoptrilik kırma gücü değişikliği yaparlar. Fakat 40-45 yaşlarına doğru bu fark iki veya iki buçuk diyoptriye düşer.

Bu durumda bu farkı bir diyoptrilik bir gözlük takarak telafi etmek mümkündür. Yaş ilerledikçe bu fark dahada yükselir ve gözlük numarası da buna göre düzeltilir. Bu durum prespiyopi ya da yaşa bağlı yakını görememe olarak adlandırılır. Yakın gözlükleri ne kadar erken takılmaya başlanır ise o kadar görme problemi artar ve gözlüksüz yakını göremez duruma gelinir.

Bu nedenle mümkün olduğunca yakın göremediğimiz şeyleri bir miktar uzak tutarak veya ışık miktarını arttırarak gözlüksüz idare edebildiğimiz kadar idare etmek faydalı olur. Tam olarak gerektiğinde, yakın gözlükleri kullanılmalıdır.

Hipermetrop problemi olanlar uzağı daha iyi görür mü?

Hipermetrop problemi olan insanların halk arasında uzağa iyi gördüğü bilinmektedir. Fakat bu durum 0.50-0.70 dityoptri yani derece hipermetrolarda geçerlidir. Eğer 1 diyoptri (derece) üzerinde 2 derece hipermetrop olan bir insan uzakları da çok net göremez iken, yakını daha az görür.

Aslında bu durum yaş ile de ilişkilidir. 2 derece hipermetrop varlığında hasta 10 yaşında ise gözün uyum gücü yeteri kadar kuvvetli olduğu için 2 diyoptri (derece) kolay idare edilir ve daha rahat görmek mümkün olabilir. Lakin 2 diyoptri hipermetrop sorunu olan hasta 30 yaşına geldiğinde uzağı da, yakını da net göremez.