Besin İntoleransının Nedenleri
Toksik Etkiler
Besinlerde doğal olarak bulunan veya bulaşma yoluyla besinlere geçen toksinlerin etkisiyle Bİ oluşabilir. Bazı patates türleri ve barbunya çiğ yenildiği takdirde, bu besinlerin içerdiği glukoalkoloidler nedeniyle gastrointestinal semptomlar oluşturabilirler. İstakoz, karides, midye, yumurta akı ve çilek gibi besinler, mast hücrelerinden histamin salınımına neden olur ve klinik belirtiler ortaya çıkar. Ayrıca histamini doğal olarak içeren peynir, bazı şarap ve balık türleri (tuna ve uskumru gibi) de allerjik reaksiyonlara benzer klinik tablo oluşturabilirler. Besinlerin depolanması ve işleme tabi tutulması sırasında oluşan deoksiketon artıkları da histamin açığa çıkartarak Bİ’na neden olabilirler.
Farmakolojik Etkiler
Besinlerde bulunan farmakolojik maddelerin etkisiyle Bİ oluşabilir. Örneğin besinlere renk ve lezzet veren ya da mikroorganizmaların üremelerini engellemek amacıyla eklenen katkı maddeleri, besin intoleransına yol açabilirler. Bu maddelerin başında tartrazin, mono sodyum glutamat (MSG) ve sülfitler gelir. Özellikle tartrazin, ürtiker oluşturabilir. Ayrıca et ürünlerinde antioksidan ve bakterisid olarak kullanılan sodyum nitritin, gastroenterit ve ürtikere neden olabildiği de ileri sürülmüştür.
Enzim Eksiklikleri
Enzim eksikliği olan kişilerde, bazı besinlere karşı reaksiyon oluşmaktadır.
Aldehitdehidrogenaz eksikliği; alkol intoleransına (bulantı, kusma, taşikardi),
Glikoz 6-fosfat dehidrogenaz eksikliği; baklagil intoleransına (hemolitik anemi),
Laktaz eksikliği; laktoz intoleransına (malabsorpsiyon, diyare) neden olabilir.
Psikolojik Etkiler
Bireylerin bir dizi besinden kuruntu şeklinde nefret etmesi ve kaçınması da Bİ’nin nedeni olabilir. Bu bireyler, nefret ettikleri besini tüketmeleri durumunda kusma vb. reaksiyonlar verebilirler.